Vanaf 1 juli 2023 is de Wet goed verhuurderschap (WGV) van kracht. Deze wet geeft gemeenten meer mogelijkheden om ongewenst verhuurgedrag tegen te gaan.
Algemene regels goed verhuurderschap
Er is een landelijke basisnorm voor goed verhuurderschap in de vorm van algemene regels. Deze norm ziet op het gedrag dat van verhuurders en verhuurbemiddelaars verwacht mag worden in relatie tot woningzoekenden en huurders. De algemene regels zijn van toepassing op alle verhuurders en verhuurbemiddelaars en gelden voor zowel de reguliere verhuur van woonruimte als de verhuur van verblijfsruimte aan arbeidsmigranten.
De algemene regels zien toe op:
- Het voorkomen en tegengaan van discriminatie en intimidatie;
- Het voorkomen van een te hoge waarborgsom en onredelijke servicekosten;
- De plicht om de huurovereenkomst op schrift te stellen;
- De plicht om de huurder over een aantal zaken te informeren; zoals de rechten en plichten van de huurder;
- Een verbod op het vragen van dubbele bemiddelingskosten.
Om arbeidsmigranten beter te beschermen zijn er voor hen extra regels waar verhuurders en verhuurbemiddelaars zich aan moeten houden:
- De huurovereenkomst moet apart van de arbeidsovereenkomst worden vastgelegd;
- De arbeidsmigrant moet worden geïnformeerd over zijn rechten en plichten in een taal waaraan de arbeidsmigrant de voorkeur geeft.
Vergunning voor de reguliere verhuur van woonruimte
In aanvulling op de algemene regels kunnen gemeenten een verhuurvergunning instellen. Het blijkt dat ongewenst verhuurgedrag vaker voorkomt in bepaalde gebieden waar verhuurders misbruik maken van de sociaaleconomische en kwetsbare positie van huurders. Dit uit zich in zaken als excessieve huurprijzen, achterstallig onderhoud, overbewoning, verloedering, discriminatie en intimidatie. De Wet goed verhuurderschap geeft gemeenten de bevoegdheid om in deze toch al kwetsbare wijken een verhuurvergunning in te stellen waaraan zij extra eisen kunnen stellen voor verhuurders in relatie tot het onderhoud en, in het geval van gereguleerde zelfstandige huurwoningen, de maximale huurprijs van een woning.
Vergunning voor de verhuur aan arbeidsmigranten
Ook voor de verhuur van een verblijfsruimte aan arbeidsmigranten kunnen gemeenten een verhuurvergunning instellen. Daarbij kunnen gemeenten voorwaarden aan de vergunning verbinden ten aanzien van het maximaal aantal personen per kamer, voorzieningen voor hygiëne en ten aanzien van voorzieningen voor het bewaren en bereiden van voedsel. Deze vergunning is niet gebiedsgebonden.
Handhaving en meldpunt
Gemeenten zijn bij private verhuurders en verhuurbemiddelaars verantwoordelijk voor het toezicht en het handhaven van de algemene regels en de verhuurvergunning. Hiervoor beschikken zij over het bestuursrechtelijke instrumentarium van waarschuwing, bestuursdwang, bestuurlijke boete, intrekking van de verhuurvergunning en als ultimum remedium de beheerovername. Dit kan via een escalatieladder worden ingezet. In het geval van woningcorporaties is het toezicht en handhaving belegd bij de Autoriteit Woningcorporaties.
Iedere gemeente moet vanaf 1 januari 2024 een meldpunt hebben voor klachten over ongewenst verhuurgedrag. De gemeente kan naar aanleiding van een melding vervolgens zelf handhaven of, als dat niet mogelijk is, de melder hulp bieden bij het vinden van de juiste instantie waar hij verder geholpen kan worden.
Kijk voor meer informatie over de algemene regels op de website van Rijksoverheid of naar de explainer video.
Speciaal voor gemeenten en andere organisaties die meer willen weten over hoe gemeenten invulling kunnen geven aan de Wet goed verhuurderschap is er een Handreiking goed verhuurderschap ontwikkeld. Ook is er een handhavingsprotocol beschikbaar.
