Het is dringen op de woningmarkt. In sommige plaatsen is er zelfs sprake van oververhitting: er zijn niet genoeg (betaalbare) woningen om aan de vraag te voldoen. Nieuwbouw is een voor de hand liggende oplossing waarop volop wordt ingezet, maar er is ook nog altijd leegstand. Bestrijding daarvan aan de hand van de Leegstandswet, betere benutting van bestaand vastgoed en transformatie van leegstaande gebouwen kunnen helpen om de druk op de woningmarkt te verlichten.
Wil je meer weten over de ontwikkelingen rond dit onderwerp? Bekijk dan Dashboard Datawonen voor de meest actuele gegevens. En bekijk ook de cijfers per regio.
Leegstandwet
Leegstaande woningen mogen volgens de Leegstandswet tijdelijk worden verhuurd. Daarbij geldt de normale huurbescherming niet: aan het eind van het contract moet de tijdelijke huurder vertrekken. Woningcorporaties gebruiken deze vorm van beheer om te slopen huizen nog voor een vastgestelde tijd te benutten. Maar ook bezitters van een moeilijk verkoopbaar huis mogen dat voor een beperkte tijdsduur verhuren.
Om gemeenten meer handelingsperspectief te bieden, is de Leegstandwet recent aangevuld met experimenteermogelijkheden: Handreiking Leegstand te lijf 2.0. Daarmee kunnen gemeenten het proces efficiënter inrichten en leegstand effectiever aanpakken.
Nationaal Transformatieplan
Nieuwbouwwoningen leveren de grootste bijdrage aan het inlopen van het woningtekort, gevolgd door transformaties van vastgoed naar woningen. Het transformeren van bestaande gebouwen is voor zowel tijdelijk als permanent gebruik mogelijk. De transformatie van leegstaande gebouwen draagt verder bij aan de vitaliteit van onze steden en dorpen en de doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en circulariteit. Minister De Jonge (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) liet de Tweede Kamer per brief weten dat hij jaarlijks 15.000 woningen wilt realiseren door transformatie van gebouwen die nog geen woning zijn.
Om meer uitvoeringskracht te organiseren zodat we de geambieerde 15.000 transformatiewoningen per jaar bereiken en de vitaliteit van onze dorpen en steden versterken, is er een Nationaal Transformatieplan opgesteld. In de basis bestaat de aanpak uit het maken van prestatieafspraken met regio’s en gemeenten over de transformatie van gebieden en vastgoed naar wonen, werken en voorzieningen. Ook wordt de kennis en expertise beter toegankelijk gemaakt via een Nationaal transformatieloket.
Daarnaast worden de al succesvol gebleken instrumenten voortgezet en waar mogelijk versterkt. Zo wordt Transformatiefaciliteit met €22 miljoen ophogen naar in totaal €80 miljoen.
Expertteam transformatie
Het Expertteam Woningbouw wil het creëren van woonoplossingen in leegstaand vastgoed stimuleren. Het team werkt vraag gestuurd. De inzet van het expertteam loopt altijd via of in samenwerking met de gemeente. Ook andere belanghebbenden bij transformatie kunnen het expertteam inschakelen. Het Rijk financiert de helft van de inzet van het expertteam. De gemeente en/of gezamenlijke belanghebbenden financieren de andere helft.
