Oekraïense ontheemden

Met de toestroom van Oekraïense ontheemden is ook de vraag naar woonruimte onvoorzien toegenomen. Deze extra vraag komt in een tijd waarin veel mensen al moeite genoeg hebben met het vinden van een woning. Deze ontwikkeling toont aan dat we nu niet alleen voor de Oekraïners extra huisvesting moeten regelen. Er moet meer ruimte in de woningvoorraad worden gecreëerd voor het absorberen van plotselinge schommelingen in vraag en aanbod door een deel van de woningvoorraad structureel flexibel in te kunnen zetten.

Transformatie en flexwoningen

Transformatie en de bouw van flexwoningen zijn bij uitstek geschikt om flexibel ingezet te worden en maken daarom ook expliciet onderdeel uit van het programma Woningbouw en het programma ‘Een thuis voor iedereen’. Deze twee manieren van woningbouw zijn bovendien ook de beste manieren om snel extra woonruimte toe te voegen. De woningen kunnen worden ingezet voor het huisvesten van verschillende doelgroepen, zoals starters, studenten, statushouders, dak- en thuisloze mensen, jongeren die het huis uit willen gaan en mensen die vanwege een scheiding dringend woonruimte nodig hebben, of door ontslag, schulden of ziekte hun huis niet meer kunnen bekostigen en op korte termijn een nieuw onderkomen zoeken. En dus ook voor de huisvesting van Oekraïense ontheemden.

Het transformeren van bestaande panden kan zowel voor tijdelijk als voor permanent gebruik plaatsvinden. Voor flexwoningen geldt dat we streven naar de realisatie van kwalitatief hoogwaardige modulaire woningen en maximale herbruikbaarheid. Dit biedt de beste mogelijkheden om woningen te verplaatsen als deze op een bepaalde plek niet meer nodig zijn maar op een andere plek wel een dak boven het hoofd kunnen bieden.

Taskforce Versnelling Tijdelijke Huisvesting

De minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening heeft de Taskforce Versnelling Tijdelijke Huisvesting opgericht om gemeenten en andere betrokken partijen hierbij actief te ondersteunen. Ook stelt hij financiële middelen ter beschikking om deze woonruimte versneld te realiseren. Gelet op de urgentie heeft de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening besloten om zo spoedig mogelijk een taskforce in te richten. Voor de verkenning en de opstart van de Taskforce is eerder budget vrijgemaakt. De Taskforce bestaat uit een commissie met drie leden die de versnelling aanjagen en een uitvoeringsorganisatie die gemeenten en ander woningmarktpartijen ondersteunt. De Taskforce zal vraag en aanbod bij elkaar brengen, haalbaarheidsstudies uitvoeren, projecten aanjagen en impasses doorbreken. De toegevoegde waarde hiervan is de afgelopen periode aangetoond uit een verkenning naar de ondersteuningsbehoefte onder ruim vijftig woningmarktpartijen waaronder gemeenten, bouwers, ontwikkelaars en corporaties.

De uitvoeringsorganisatie van de Taskforce bestaat uit extern ingehuurde deskundigen die hun werkzaamheden verrichten via een stichting en daarnaast het expertteam Woningbouw van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De uitvoeringsorganisatie werkt nauw samen woningcorporaties, gemeenten, provincies, het Rijksvastgoedbedrijf en andere woningmarktpartijen. Om de werkzaamheden van de taskforce tot eind 2023 te kunnen verzekeren zal het kabinet 12 miljoen euro extra aan de begroting van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) toevoegen.

Financiële ondersteuning

Bij het realiseren van extra flexwoningen en transformaties kunnen gemeenten tegen financiële tekorten en onzekerheden aanlopen in business cases en projecten. Zonder financiële steun komen projecten in sommige gevallen niet tot stand, ondanksdat partijen verder al overeenstemming hebben. Om op korte termijn kansrijke opties voor de huisvesting van Oekraïense ontheemden en andere doelgroepen te kunnen benutten en om vertragingen te voorkomen, is het noodzakelijk om gemeenten financieel te ondersteunen. Hiervoor wordt 100 miljoen euro vrijgemaakt. De woningen die door de financiële bijdrage kunnen worden gerealiseerd kunnen op langere termijn beschikbaar komen voor andere doelgroepen. Met deze aanpak gericht op versnelling via transformatie en flexwoningen realiseren we sneller de woningbouwambities, ten aanzien van flexwonen waarbij verdringing van andere woningzoekenden zoveel mogelijk wordt voorkomen.