Over Flexwonen
Prettig en betaalbaar wonen moet voor iedereen snel beschikbaar zijn, ook als je met spoed een woning nodig hebt. Toch is de woningnood in Nederland hoog. Veel starters, studenten, jongeren, Oekraïense ontheemden, statushouders, dak- en thuislozen, gescheiden personen en mensen met financiële problemen kunnen geen geschikte woonruimte vinden. Flexwoningen bieden hiervoor uitkomsten, deze woningen zijn duurzaam en relatief snel te realiseren. Het kabinet heeft daarom de ambitie om tot en met 2024 37.500 flexwoningen te plaatsen op passende locaties. Hiervoor zijn grote stappen gezet waardoor het aantal flexwoningen in Nederland gestaag toeneemt.
De term ‘flexwonen’ gaat over flexibele woonoplossingen die relatief snel en goedkoop kunnen worden gerealiseerd. Kenmerkend is het ‘tijdelijke karakter’ van de woning zelf, de bewoning of het gebruik van een locatie waarop de woning wordt geplaatst. Flexwoningen worden in een fabriek gebouwd. Ze zijn in daarnaast duurzaam en circulair. Er is minder bouwafval en minder overlast voor de omgeving. Daarnaast kan door transformatie bestaande gebouwen (zoals leegstaande kantoren) omgezet worden in (tijdelijke) woningen.
Nieuwe woonvragen
De realisatie van flexwoningen is bovendien een van de antwoorden op de vraag hoe bestaande woonwijken op korte termijn kunnen inspelen op de nieuwe woonbehoeften. De Nederlandse woningmarkt bestaat grotendeels uit grondgebonden eengezinswoningen en kleine appartementen. Alternatieve woonvormen zijn zeldzaam, terwijl de woonbehoefte steeds meer divers wordt. Studenten, alleenstaanden, statushouders, samengestelde gezinnen, jongeren en arbeidsmigranten; veel groepen mensen zoeken snel toegankelijke en betaalbare huisvesting. Ook wordt het gemiddelde huishouden steeds kleiner en wonen Nederlanders gemiddeld steeds korter op dezelfde plek.
Onze samenleving wordt dynamischer.
En daarmee veranderen ook onze woonbehoeften.
Mensen verhuizen vaker, ook over landsgrenzen heen, ze hebben andere soorten relaties maar wonen ook vaak alleen en gaan flexibeler om met werk.
Deze dynamiek betekent dat de woonvraag van bijvoorbeeld studenten, jongeren, arbeidsmigranten, statushouders, mantelzorgers en gescheiden mensen onvoorspelbaar is.
Zij hebben soms plotseling en dan ook dringend woonruimte nodig.
De huidige woningmarkt speelt hier nog onvoldoende op in.
Dit kunnen we oplossen met flexwoningen.
Dit zijn woningen die verplaatsbaar, stapelbaar, schakelbaar, splitsbaar of aanpasbaar zijn.
Daarbij kan zowel de bewoning, de locatie, als de woning zelf een tijdelijk karakter hebben.
Met flexwonen kan een gemeente schommelingen in bevolkingsaantallen beter opvangen.
Bij een piek kunnen snel woningen bijgebouwd worden.
Bij verwachte krimp kunnen tijdelijke flexwoningen toekomstige leegstand voorkomen.
En door bijvoorbeeld jongeren en statushouders samen in huisvesting te voorzien, bestrijdt flexwonen eenzaamheid en bevordert het integratie.
Gemeenten hebben een sleutelrol.
Zij bepalen hoe hoog de nood is en wijzen geschikte locaties aan.
Daarna maken ze afspraken met de betrokken partijen over de uitvoering.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken werkt samen met provincies een aanpak uit om projecten voor nieuwe flexwoningen te versnellen en versoepelt ook de regelgeving.
Gemeenten mogen bijvoorbeeld voor langere tijd afwijken van bestemmingsplannen.
Voor een goed functionerende woningmarkt is flexibiliteit nodig en biedt flexwonen een uitkomst.
Heb je goede ideeën voor een nieuw project of zoek je ondersteuning?
Neem dan contact op met je provincie of mail naar flexwonen@minbzk.nl.
En kijk voor meer informatie op woningmarktbeleid.nl.
Versnellingskamers flexwonen
Gemeenten kunnen zich aanmelden voor de zogeheten Versnellingskamers Flexwonen. In een versnellingskamer wordt op een gestructureerde wijze stap voor stap toegewerkt naar een haalbaar en gedragen flexwoonproject. Deze versnellingskamers worden in samenspraak met de provincies per gemeente of regio georganiseerd. De organisatie en begeleiding is in handen van het Expertteam Woningbouw van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).
Lokaal maatwerk
Voor de totstandkoming van meer flexibele woningvoorraad zijn concrete plannen en afspraken nodig tussen een gemeente en (vele) andere partijen. Een versnellingskamer is bedoeld om de gezamenlijke planvorming te bespoedigen en de benodigde samenwerking tussen de betrokken partijen een vliegende start te geven.
Zo moeten er bijvoorbeeld keuzes gemaakt worden over:
- de geschiktheid en beschikbaarheid van (tijdelijke) locaties;
- het type woningen (zoals verplaatsbaar, transformatie, zelfstandig/onzelfstandig);
- de kwaliteit van de woningen (zoals omvang, uitstraling, duurzaamheid);
- het aantal woningen;
- de doelgroepen en het toewijzingsbeleid;
- het type huurcontract;
- (sociaal) beheer en eventuele begeleiding van de bewoners;
- de wijze van financiering;
- de benodigde vergunningen;
- de benodigde voorzieningen;
- op te lossen knelpunten;
- de participatie van de omgeving.
In een versnellingskamer wordt stap voor stap toegewerkt naar een haalbaar en gedragen flexwoonconcept waarbij bovenstaande onderwerpen aan bod komen. Uiteraard zijn alle bovenstaande keuzes afhankelijk van de locatie, de gemeente en overige omstandigheden. Iedere versnellingskamer is hierdoor lokaal maatwerk. De routekaart flexwonen biedt daarbij houvast.
Wilt u als gemeente meedoen met de versnellingskamers voor flexwonen? Meld je dan bij jouw provincie of stuur een e-mail naar flexwonen@minbzk.nl.