Woningcorporaties spelen door hun positie op de woningmarkt een belangrijke rol in het verduurzamen van de woningvoorraad in Nederland. Dat blijkt ook uit het Klimaatakkoord Gebouwde Omgeving.
Die rol vervullen woningcorporaties onder meer bij de renovatie van woningen door isolatie en verduurzaming, de aansluiting van corporatiewoningen op warmtenetten of warmtepompen, en de installatie van zonnepanelen. Veel woningcorporaties zijn daarin al goed op weg of lopen zelfs voorop.
Nationale prestatieafspraken
In december 2024 zijn de Nationale prestatieafspraken aangepast samen met Aedes en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Hierin zijn de afspraken uit 2022 geactualiseerd en is de periode waarover afspraken zijn gemaakt verlengd tot 2035.
Onderdeel van de afspraken blijft dat woningcorporaties alle slecht geïsoleerde huurwoningen met energielabels E, F en G uiterlijk in 2028 uitfaseren. De woningcorporaties zijn hier voortvarend mee aan de slag gegaan. De Aedes-benchmark van 2023 laat zien dat het aantal huurwoningen met een label E, F of G in 2022 met ongeveer 25% is afgenomen, van 247.000 naar 180.000 woningen.
Ook blijft de afspraak uit 2022 staan dat woningcorporaties aan zittende huurders voor de isolatiemaatregelen die zij nemen geen huurverhoging doorvoeren. Hierdoor is de winst van een lagere energierekening volledig voor de huurder.
De verduurzamingsaanpak is nu meer gericht op het isoleren van zo veel mogelijk woningen, waarbij niet meer wordt gestuurd op een specifiek isolatieniveau per woning, zoals het energielabel. In plaats daarvan is gaan woningcorporaties hun corporatievoorraad meer isoleren door te sturen op de afname van de gemiddelde warmtevraag van corporatiewoningen. De warmtevraag is de hoeveelheid energie die nodig is om een woning te verwarmen. Een goed geïsoleerde woning heeft een lagere warmtevraag dan een slecht geïsoleerde woning.
Door in te zetten op vermindering van de gemiddelde warmtevraag van huurwoningen, worden de maatregelen met de beste relatie tussen kosten en reductie van de warmtevraag (en CO2) als eerst genomen. Naar verwachting wordt door deze maatregelen in 2034 de energievraag van ongeveer één miljoen huishoudens flink verlaagd. Bij de verduurzaamde woningen kan dat gaan om een jaarlijkse besparing van € 350 - € 550 op de energierekening. In 2034 heeft naar verwachting tussen de 70% en 75% van de corporatievoorraad een label A of beter. Ook is het vooruitzicht dat meer dan 80% van de corporatiewoningen na 2034 klaar is voor aansluiting op een duurzame warmtebron.
Voor de betaalbaarheid van de warmtevoorziening, en daarmee energierekening, is het op de langere termijn nodig om af te stappen van het aardgas. Woningcorporaties zetten zich in voor de realisatie van 450.000 aardgasvrije huurwoningen in 2034. Daarnaast blijven woningcorporaties bij vervanging van de cv-ketel de afweging maken of het al haalbaar is om een (hybride) warmtepomp te plaatsen.
