Lokale aanpak samen met gemeenten
De ambitie is om met deze actielijn ongeveer 750.000 koopwoningen te isoleren via een lokale aanpak, samen met gemeenten. Daarbij worden een of meerdere stappen gezet richting de standaard voor woningisolatie. Gemeenten kunnen hiervoor meerjarige plannen indienen, die aansluiten bij de transitievisies warmte en bewonersinitiatieven en die zich zo veel mogelijk richten op het verbeteren van woningen met de slechtste labels.
Duidelijkheid en ontzorging voor bewoners
De lokale aanpak samen met gemeenten is aanvullend op actielijn 3, waarin bewoners op eigen initiatief hun woning kunnen isoleren. Met deze lokale aanpak weten bewoners en VvE’s wat ze kunnen verbeteren aan hun woning. Zij worden zo veel mogelijk ontzorgd. Dit kan bijvoorbeeld straat voor straat en buurt voor buurt. Ook andere vormen zijn denkbaar als onderdeel van de lokale aanpak van gemeenten, bijvoorbeeld gericht op gelijksoortige woningen of per complex.
Aansluiting op transitievisie warmte
Veel gemeenten zetten met de transitievisie warmte ook in op isolatie. De wijkgerichte aanpak en de inzet op het isoleren van de woningen met label E, F en G via de lokale aanpak worden zo ingericht dat ze elkaar onderling zo veel mogelijk versterken. Voor de wijkgerichte aanpak en de transitievisies warmte blijft de ambitie om 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen te verduurzamen tot en met 2030.
Geld voor de lokale aanpak
Met het geld dat beschikbaar wordt gesteld voor de lokale aanpak, kan een gemeente het isoleren van de woning stimuleren, bijvoorbeeld door extra subsidie te geven bovenop de landelijke subsidie. Hiermee kunnen de gemeenten mensen in de kwetsbare wijken en straten een extra financieel steuntje in de rug geven.
In 2022 hebben gemeenten 300 miljoen euro voor de aanpak energiearmoede ontvangen en daarnaast hebben ze 68,5 miljoen euro ontvangen voor de lokale isolatieaanpak gericht op slecht geïsoleerde koopwoningen. Gemeenten kunnen het geld gebruiken voor ondersteuning van kwetsbare huishoudens bij het nemen van energiebesparende maatregelen en verdergaande isolatie. Een dergelijke aanpak vormt de opstap naar een meer fundamentele en structurele aanpak en grootschalige isolatie via het Nationaal Isolatieprogramma.
Vanaf 2023 wordt een regeling opengesteld, waarbij elke gemeente eigenaar-bewoners die dat nodig hebben, kan ondersteunen bij het isoleren van hun woning. Het budget is beschikbaar voor subsidie voor isolatiemaatregelen en voor het proactief benaderen en ondersteunen van mensen. De internetconsultatie van deze regeling is gestart op 18 oktober 2022 en is te vinden op de website Overheid.nl.
Aanpak energiearmoede
Het isoleren van woningen draagt bij aan het terugdringen van energiearmoede. Met de middelen die de gemeenten ter bestrijding van energiearmoede hebben ontvangen kunnen gemeenten huishoudens die het hardst worden getroffen op korte termijn ondersteunen met kleine en grote energiebesparende maatregelen waaronder isolatie. Het geld voor de aanpak van energiearmoede richt zich op zowel huur- als koopwoningen. Op de pagina Aanpak energiearmoede staat informatie voor gemeenten, zoals twee webinars en de veel gestelde vragen. Zowel het eerste als het tweede webinar zijn op die site te bekijken. Ook vindt u op die webpagina meer informatie en praktijkverhalen van andere gemeenten over de aanpak energiearmoede.
Ondersteuning bewonersinitiatieven
In de lokale aanpak kunnen gemeenten hun plannen vormgeven samen met bewonersinitiatieven. Die kunnen helpen bij het motiveren, activeren en adviseren van hun medebewoners om met energiebesparing en isolatie aan de slag te gaan. In de proeftuinen van het Programma Aardgasvrije Wijken blijkt dat de plekken waar een bewonersinitiatief actief is, de bewonerstevredenheid groter is. Het contact tussen bewoners en een bewonersinitiatief is laagdrempelig en betrouwbaar. Bewonersinitiatieven kunnen georganiseerd zijn per straat of buurt, maar ook gemeente breed. Soms hebben ze een juridische status, zoals energie- of warmtecoöperaties. Ook buurthuizen, opbouwwerkers, vrijwilligersorganisaties en religieuze gemeenschappen kunnen helpen met het verenigen van bewoners om energie te gaan besparen.
Meer informatie over de vormgeving en planning van de regeling lokale aanpak isolatie is terug te lezen in onderstaande brief.