Lokale aanpak samen met gemeenten
De ambitie is om met deze actielijn van het Nationaal Isolatieprogramma ongeveer 750.000 koopwoningen te isoleren via een lokale aanpak, samen met gemeenten. Daarbij worden een of meerdere stappen gezet richting de standaard voor woningisolatie. Gemeenten kunnen hiervoor meerjarige plannen indienen, die aansluiten bij de transitievisies warmte en bewonersinitiatieven en die zich zo veel mogelijk richten op het verbeteren van woningen met de slechtste labels.
Duidelijkheid en ontzorging voor bewoners
In de lokale aanpak worden bewoners en VvE’s zo veel mogelijk ontzorgd onder regie van de gemeente. Dit kan bijvoorbeeld straat voor straat en buurt voor buurt. Ook andere vormen zijn denkbaar als onderdeel van de lokale aanpak van gemeenten, bijvoorbeeld gericht op gelijksoortige woningen of per complex.
Aansluiting op transitievisie warmte
Veel gemeenten zetten met de transitievisie warmte ook in op isolatie. De wijkgerichte aanpak en de inzet op het isoleren van de woningen met label E, F en G via de lokale aanpak worden zo ingericht dat ze elkaar onderling zo veel mogelijk versterken. Voor de wijkgerichte aanpak en de transitievisies warmte blijft de ambitie om 1,5 miljoen woningen en andere gebouwen te verduurzamen tot en met 2030.
Geld voor de lokale aanpak
Voor de lokale aanpak is circa 1,5 miljoen euro beschikbaar gesteld door het kabinet. Met dit geld kan een gemeente het isoleren van de woning stimuleren, bijvoorbeeld door te ontzorgen en een extra subsidie te geven bovenop de landelijke subsidie (de ISDE of de SVVE). Hiermee kunnen de gemeenten mensen in de kwetsbare wijken en straten een extra financieel steuntje in de rug geven.
In 2022 hebben gemeenten al 68,5 miljoen euro ontvangen voor de lokale isolatieaanpak, bedoeld om de eerste koopwoningen in het kader van de lokale aanpak al te helpen met isolatiemaatregelen. Dit geld was onderdeel van de in totaal 368,5 miljoen euro die is overgemaakt aan gemeenten voor de aanpak energiearmoede. Met deze middelen kunnen ook kleinere maatregelen worden genomen. De in 2022 verstrekte middelen vormen de opstap naar een meer grootschalige en meerjarige lokale aanpak isolatie van het Nationaal Isolatieprogramma.
In 2023 is de eerste tranche voor de lokale aanpak opengesteld, voor het ondersteunen van 210.000 huishoudens. De regeling voor de eerste tranche is te vinden op de website van Overheid.nl.
Ondersteuning bewonersinitiatieven
In de lokale aanpak kunnen gemeenten hun plannen vormgeven samen met bewonersinitiatieven. Die kunnen helpen bij het motiveren, activeren en adviseren van hun medebewoners om met energiebesparing en isolatie aan de slag te gaan. In de proeftuinen van het Programma Aardgasvrije Wijken blijkt dat de plekken waar een bewonersinitiatief actief is, de bewonerstevredenheid groter is. Het contact tussen bewoners en een bewonersinitiatief is laagdrempelig en betrouwbaar. Bewonersinitiatieven kunnen georganiseerd zijn per straat of buurt, maar ook gemeente breed. Soms hebben ze een juridische status, zoals energie- of warmtecoöperaties. Ook buurthuizen, opbouwwerkers, vrijwilligersorganisaties en religieuze gemeenschappen kunnen helpen met het verenigen van bewoners om energie te gaan besparen.
Meer informatie over de vormgeving en planning van de regeling lokale aanpak isolatie is terug te lezen in de Kamerbrief over de verduurzaming van kwetsbare dorpen en wijken.
Webinar SPUK
Begin 2023 gaf het RVO een webinar over de Specifieke Uitkering Lokale Isolatie (SPUK). De webinar is op op deze pagina terug te kijken.
Praktische toolkit voor gemeenten
Voor gemeenten is een toolkit met praktische informatie over de lokale aanpak ontwikkeld. In de toolkit zijn achtergrondinformatie, infographics, aanvraagformulieren, verordeningen en praktijkverhalen te vinden. Met deze toolkit ondersteunt het ministerie van BZK gemeenten bij het uitvoeren haar beleid.