Er moeten voldoende woningen voor iedereen komen. Een snelle groei van het aantal woningen is noodzakelijk. Het programma Woningbouw zet in op de bouw van 900.000 woningen tot en met 2030 en een groei van de bouwproductie naar 100.000 woningen per jaar in deze kabinetsperiode. Hierbij zal 2/3 van de woningen in het betaalbare segment vallen. Om de woningbouw een impuls te geven, zijn er vijftien gebieden benoemd waar overheden samenwerken aan goed bereikbare grootschalige woningbouw.
Integrale aanpak
Grootschalige woningbouw is nodig in een aantal gebieden. Het woningtekort is daar zo groot, dat kleine en middelgrote locaties onvoldoende goede betaalbare woningen opleveren. Deze grootschalige woningbouwgebieden bieden ruimte voor ongeveer 400.000 nieuwe woningen en dit heeft een grote impact op de ruimtelijke ordening. Ze maken onderdeel uit van de regionale verstedelijkingsstrategieën uit de NOVI, verdeeld over het hele land.
Vergroot afbeeldingTijdens het BO MIRT 2022 zijn er afspraken gemaakt over de verdeling van de €7,5 miljard uit het coalitieakkoord om de nieuwe woningen bereikbaar te maken.
Lees hier het nieuwsbericht over de afspraken over de verdeling van de €7,5 miljard uit het coalitieakkoord.
Investeren in een gezonde, leefbare stad
Ontwikkeling van deze gebieden zorgt voor een transformatie tot toekomstbestendige hoogwaardige stedelijke woon-, leef- en werkmilieus, met veel ruimte voor bedrijvigheid en voorzieningen. De gebieden geven een impuls aan de economische kracht van steden en hebben aandacht voor ruimtelijke kwaliteit en een gezond binnenstedelijk leefklimaat. Het is belangrijk dat bewoners prettig kunnen leven in een duurzame, gezonde en veilige omgeving met goede voorzieningen. Dat vergt grote investeringen in openbaar vervoer, veilige fiets- en wandelpaden, meer groen en ontmoetingsruimtes. Ook moet gekeken worden naar zaken als wateropvang in de stad en goede verbindingen met recreatiegebieden in de nabijheid van de stad.
Zo snijdt het mes aan twee kanten: door te investeren in bereikbaarheid en openbare ruimte kunnen op grote schaal woningen worden toegevoegd én profiteren andere bewoners van steden mee van verbeterde voorzieningen en bereikbaarheid. Dit alles brengt stevige bouw- en (her)inrichtingskosten met zich mee. Wat is er nodig aan publieke investeringen om de mogelijk geachte aantallen woningen te kunnen realiseren? Om deze financiële opgave in beeld te brengen is voor alle gebieden een business case gemaakt.
De gebiedsontwikkeling betekent de realisatie van een complete stad binnen de bestaande stad, met hoge dichtheden en met alle bijbehorende stedelijke voorzieningen als scholen, sport, kunst & cultuur, winkels, recreatie en groen. In het huidige plan maken veertien deelgebieden de bouw van ruim 75.000 woningen mogelijk.
MRA West (Haarlemmermeer) is een transformatiegebied en wordt in twee fases ontwikkeld. Onderdeel is de ontwikkeling van het stationsgebied Hoofddorp waarbij infrastructuur een belangrijke aanjager is voor woningbouw. Haarlemmermeer West wordt gekenmerkt aan ‘wonen in het landschap’. In het huidige plan maken de twee deelgebieden de bouw van ruim 38.000 woningen mogelijk.
De gebiedsontwikkeling van de MRA Oostflank bestaat uit een aantal deelgebieden met verschillende woonmilieus en dichtheden.
Een schaalsprong in het OV maakt realisatie van vastgoed met hogere dichtheden mogelijk. Nabijheid is belangrijk om de woningdruk aan de oostkant van Amsterdam te helpen oplossen. Het gaat om in totaal bijna 100.000 woningen, waarvan 30.000 in Almere Pampus.
Zuidelijke Randstad
In de Oostflank van Rotterdam, het gebied tussen Rotterdam Alexander en Zuidplein, kunnen in de periode tot 2040 30.000 woningen en duizenden nieuwe arbeidsplaatsen worden gerealiseerd. Een schaalsprong in OV-verbinding draagt bij aan de ‘goede groei’ van de stad. Goede groei, omdat de ontwikkeling kansen biedt om het gebied aantrekkelijker, levendiger en sociaal veilig te maken en beter te verbinden met de rest van de stad.
Met de lopende gebiedsontwikkelingen worden de komende jaren al flinke stappen gezet. Plannen voor de andere deelgebieden worden komende periode verder uitgewerkt. Deze zullen naar verwachting in de periode tussen 2030 en 2040 gerealiseerd worden.
De gebiedsontwikkeling van Den-Haag CID Binckhorst bestaat uit drie deelgebieden. De opgave is om in deze drie deelgebieden 33.000 woningen te bouwen. Het Central Innovation District (CID) is op dit moment het economische hart van Den Haag. Het doel is het gebied door te ontwikkelen tot een duurzaam, economisch, innovatief, leefbaar en inclusief onderdeel van de stad. Vlakbij de Haagse binnenstad ligt de Binckhorst. Een moderne, creatieve en vernieuwende stadswijk waar mensen wonen en werken. De Binckhorst was een groot industrieterrein met 3 binnenhavens langs het water van de Trekvliet. Het gebied ligt gunstig, vlakbij het centrum, de snelweg en het spoor.
De gebiedsontwikkeling van de Oude Lijn (spoorzone tussen Leiden en Dordrecht) bestaat uit dertien complexe transformatiegebieden:
Leiden Campus
Entreegebied Zoetermeer
CID (Den-Haag)
Scheveningen/Internationale Zone (Den-Haag)
Zuidwest (Den Haag)
Stadsas Rijswijk
Schieoevers Delft
Binnenstad (Rotterdam)
Willemsas (Rotterdam)
Kralingse Zoom en Stadionpark (Rotterdam)
Merwehavens/Nieuw Mathenesse (Rotterdam/Schiedam)
Schieveste Schiedam
Spoorzone Dordrecht/Zwijndrecht
De Zuidelijke Randstad is een dichtbevolkt en economisch sterk gebied, met essentiële infrastructuur, een enorme kennisdichtheid en grote verscheidenheid aan sterke sectoren. Toch blijkt uit onderzoek van de OESO dat de regio een jaarlijkse economische groei van 1 tot 1,5 procent laat liggen, doordat de regio niet goed functioneert als een samenhangend geheel. Gericht beleid is nodig om de regio meer te laten functioneren als één metropool. Van daaruit wordt ingezet op verdichting van wonen en werken in het bestaande stedelijke gebied en het verbeteren van de bereikbaarheid in de regio. In het huidige plan maken de dertien deelgebieden de bouw van ruim 70.000 woningen mogelijk.
Regio Utrecht
De gebiedsontwikkeling van Groot Merwede bestaat uit zeven deelgebieden. In het huidige plan maakt het gebied Groot Merwede – dat zich uitstrekt van het Utrechtse Stationsgebied tot Nieuwegein en Houten - de bouw van ruim 42.000 woningen mogelijk. Minimaal 55 % van het woningbouwprogramma wordt gerealiseerd in het betaalbare segment. De kracht van Groot Merwede is de korte afstand voor het dagelijks gebruik van de centra en haar voorzieningen in combinatie met het omliggende landschap.
Stedelijk Gebied Eindhoven
De relatief lege ruimte in het gebied rond de Fellenoord - Internationale Knoop XL – biedt in het huidige plan ruimte om ruim 9.000 woningen te bouwen, waarvan ongeveer de helft in het betaalbare segment. Dit gebied is aangewezen als inclusief woongebied waar de gehele woonladder wordt nagestreefd (alle prijssegmenten). De Internationale Knoop XL als nieuw hart van Brainport Eindhoven fungeert als turbo op de al bestaande componenten die Eindhoven de afgelopen decennia hebben gemaakt tot wat het nu is: een bloeiende, internationale tech hub. Het gebied moet een aantrekkelijk verblijfsgebied worden voor inwoners en passanten en de internationale allure van de stad vergroten.
Brabantse Stedenrij
De gebiedsontwikkeling van CrossMark Breda bestaat uit drie te transformeren deelgebieden. Alle deelgebieden zijn voormalige industriegebieden die getransformeerd moeten worden naar een mix van in hoofdzaak woningbouw, maar ook maatschappelijke voorzieningen, economische en leisure functies. CrossMark Breda staat voor de groei van de stad Breda over de rivier de Mark. Het betreft de ontwikkeling van een nieuw grootstedelijk gebied, complementair aan de historische binnenstad, tezamen het nieuwe centrumgebied van Breda. In het huidige plan maakt CrossMark Breda de bouw van zo’n 4.500 woningen mogelijk.
De gebiedsontwikkeling van de Spoorzone Den Bosch is tot 2030 vooral gericht op vier deelgebieden. Hoofddoel van de gebiedsontwikkeling is het creëren van een intensief-stedelijk interactiemilieu en een innovatiedistrict. Een gebied waar wonen en werken samengaan met onderwijs, slimme duurzame mobiliteit, leefklimaat, urban sport en cultuur. In de Spoorzone wordt de integrale aanpak vormgegeven van opgaven op het vlak van openbare ruimte, vernieuwing economie, mobiliteit, groen/water/klimaat/energie en inclusiviteit. In het huidige plan maken de vier deelgebieden de bouw van ruim 4.500 woningen mogelijk.
Ingezet wordt op de ontwikkelingen aan de westzijde van de Tilburgse Kennisas, het Kenniskwartier. Dit is het concentratiegebied van de toekomstige Tilburgse verstedelijking waar, volgens het huidige plan, de bouw van 8.000 woningen mogelijk wordt gemaakt in een hoogstedelijke mix met werken, recreëren, sporten en leren.
Gemeente Groningen
Het gaat hier om vier gebiedsontwikkelingen aan de oostflank van Groningen. De vier gebiedsontwikkelingen hebben ruimtelijk en functioneel samenhang met elkaar en vormen de verbindende schakel tussen de binnenstad van Groningen en Meerstad. In het huidige plan maken de vier deelgebieden de bouw van ruim 5.500 woningen mogelijk.
De gebiedsontwikkeling van Groningen Suikerzijde/Westflank bestaat uit drie deelgebieden die ruimtelijk-functioneel met elkaar samenhangen.
De Suikerzijde betreft een transformatie van het terrein van de Suikerfabriek en de achterliggende vloeivelden. De fabriek is in 2008 gesloopt en daarmee kwam een binnenstedelijk terrein van 125. ha vrij voor ontwikkeling.
De Held III betreft een gebied van ca 84 ha. groot. De wijk krijgt een suburbaan karakter.
Reitdiepzone betreft de herontwikkeling van een verouderde bedrijvenzone van ca. 20 ha.
In het huidige plan maken de drie deelgebieden de bouw van ruim 8.000 woningen mogelijk.
Regio Arnhem/Nijmegen
De gebiedsontwikkeling van Nijmegen Kanaalzone bestaat uit 2 type gebieden.
Bestaande woonwijken in Dukenburg, Hatert, Lindenholt en Neerbosch-Oost, waar woningen worden toegevoegd of verbeterd met als doel het woningtekort op te lossen, de woningdifferentiatie te verbeteren en de woon- en leefkwaliteit te verbeteren.
Winkelsteeg betreft een gebiedsontwikkeling waarin een werkgebied wordt getransformeerd naar een werk-woongebied.
In het huidige plan maken de twee deelgebieden de bouw van ruim 5.000 woningen mogelijk.
De gebiedsontwikkeling van Nijmegen Stationsgebied bestaat uit vier deelgebieden. Daarnaast is het ministerie van IenW opdrachtgever voor de uitvoering van het programma Hoogfrequent Spoor Schiphol-Nijmegen. Het eindbeeld is een innovatieve en multimodale mobiliteit hub met aantrekkelijk woonklimaat in 2029. Een integrale gebiedsgerichte aanpak zorgt voor een kwaliteits- als schaalsprong van station en omgeving. Zo wordt het stationsgebied getransformeerd tot een plek van hoge verblijfskwaliteit waar reizen, wonen, werken, winkelen en recreëren samenkomen. In het huidige plan maken de vier deelgebieden de bouw van ruim 3.500 woningen mogelijk.
Regio Zwolle
De gebiedsontwikkeling van Zwolle Spoorzone vindt plaats op circa 100 hectare rondom het spoor. Coalities van ontwikkelende partijen ontwikkelen in verschillende samenstellingen één of meerdere deelgebieden. De gemeente Zwolle voert regie op het geheel. Zwolle Spoorzone is van grote regionale betekenis. Vanwege het ov-knooppunt en de verbindingen op economie, onderwijs en cultuur. Het betreft de transformatie van een monofunctioneel, gesloten werkgebied naar een gemixt en open woon-werk-verblijfsgebied. Het doel is een toekomstbestendige en aantrekkelijke omgeving, die de economische functie versterkt en vergroot, de binnenstad op een prettige manier verbindt met de Uiterwaarden en een uitstekende thuisbasis vormt voor de verbindingen met de regio. In de periode tot 2040 kunnen er ruim 4.000 woningen in een hoogstedelijk woonmilieu, uniek in de regio worden gerealiseerd.