Sociale woningbouw op Saba en Sint-Eustatius: “Samen blijven we elkaar aanscherpen”

In Caribisch Nederland is dringend behoefte aan meer sociale huurwoningen. Voor veel inwoners met lage inkomens zit er op dit moment niets anders op dan bij vrienden of familie in huis te wonen, of boven hun budget te huren in de private sector. Reden om de banden met de Nederlandse sociale woonsector aan te halen. Toen de eilanden in 2010 officieel de status kregen van bijzondere Nederlandse gemeenten, kreeg woningcorporatie Bazalt Wonen de vraag om de sociale woningbouw op gang te helpen. Zo wordt kennis gedeeld én kunnen meer mensen een betaalbare woning vinden.

Eilanden lijken wel een beetje op dorpen: het zijn vaak hechte gemeenschappen waar mensen betrokken zijn bij elkaar. De ervaring van Bazalt Wonen met deze cultuur – de corporatie beheert sociale huurwoningen in 21 Nederlandse dorpen – was voor het ministerie van Binnenlandse Zaken een belangrijke reden om Bazalt Wonen te benaderen. De vraag: help bij de uitbreiding van de sociale woningvoorraad en deel daarnaast je kennis over woningbouw, -onderhoud en -exploitatie met lokale partijen.

Vergroot afbeelding Uitzicht vanuit een sociale huurwoning op Saba.
Uitzicht vanuit een sociale huurwoning op Saba.

Bouwen met hindernissen

“Ik herinner me mijn eerste bezoek aan Saba en Sint-Eustatius nog goed”, vertelt Gerrit Breeman. Na 2,5 jaar zwaait hij op 1 juli af als directeur van Bazalt Wonen. “Wat een prachtige eilanden zijn het, onvergetelijk mooi. Maar niet de gemakkelijkste plaatsen om betaalbare woningen te bouwen. Bouwmaterialen moeten voor een groot deel worden aangevoerd van overzee, en ook vakmensen moeten uit het buitenland komen. In coronatijd leverden strenge inreisbeperkingen extra hinder op. Ook de bouwgrond is anders dan in Nederland, vooral door de berg op Saba. De lokale politiek maakte zich al jaren hard voor de sociale woningbouw, maar het geld, de kennis en capaciteit om deze uitdagingen het hoofd te bieden is niet altijd aanwezig op de eilanden. Onze hulp werd gewaardeerd en we spraken af om snel aan de slag te gaan.”

Liefde voor volkshuisvesting

De eilandraad van Saba wilde sociale woningen bijbouwen. In acht jaar tijd heeft Bazalt Wonen daar 24 woningen opgeleverd, nog achttien woningen zijn in aanbouw. Bazalt Wonen bouwde ook twee nieuwe woningen op Sint-Eustatius. “De projecten op de eilanden zijn echt anders dan we gewend zijn”, vertelt Gerrit. “Zakelijk gezien van heel andere orde dan in Europees Nederland. Als je hier als woningcorporatie instapt, doe je het uit liefde voor de volkshuisvesting. Resultaten liggen vooral op het vlak van kennisdeling.”

“De uitdagingen waar de sociale huursector op Saba en Sint-Eustatius voor staat, vraagt om sterke corporaties die woningbouw, onderhoud, verhuur en beheer professioneel aanpakken”, legt Gerrit uit. “Wij hebben die bouwkundige kennis én jarenlange praktijkervaring in huis. Dat de corporaties op de eilanden daarvoor op ons kunnen terugvallen, is waardevol. Samen blijven we elkaar aanscherpen. Want wij leren van hen om te werken in de Caribische situatie, met haar tropische klimaat, orkanen en soms erg lage salarissen. Ook die economische verschillen maken het exploiteren van sociale huurwoningen moeilijker.”

Vergroot afbeelding
Gerrit Breeman, voormalig directeur Bazalt Wonen

“De uitdagingen waar de sociale huursector op Saba en Sint-Eustatius voor staat, vraagt om sterke corporaties die woningbouw, onderhoud, verhuur en beheer professioneel aanpakken”, legt Gerrit uit

Laat je gezicht zien

De beste tip voor zijn opvolger? “Daar hoef ik niet lang over na te denken: ga snel naar de eilanden toe! En dan niet om de toerist uit te hangen; mensen denken al veel te snel dat we deze opdracht hebben aangenomen om op de eilanden lekker vakantie te kunnen vieren. Nee, dit heeft te maken met de eilandcultuur. Daar bereik je je doelen niet als je op afstand blijft. Videobellen was een uitkomst in coronatijd, maar nu moet je je gezicht weer laten zien. Dan kun je een goede samenwerking aangaan en écht iets betekenen. En dat mooie uitzicht zie je dan vanzelf!”

Vergroot afbeelding
Under the hill – fase twee in aanbouw. Van links naar rechts: Bobby Zagers en Evita Pronk van het Planning Bureau Openbaar Lichaam Saba, toenmalig directeur Own Your Own Home Foundation, een medewerker van het Planning Bureau Openbaar Lichaam Saba en toenmalig gedeputeerde Rolando Wilson bij het bereiken van het hoogste punt.