In Zeijen (Drenthe) hebben Marja Takens en Bert Pathuis een oude boerderij omgetoverd tot een unieke woonvorm: Huis te Zeijen. Ze zijn inmiddels allebei de 60 gepasseerd en wilden een mooie plek ontwikkelen waar ze prettig oud kunnen worden. Daarvoor namen ze dit initiatief: een woonerf met 16 koopwoningen en ontmoetingsruimte in de oude boerderij. Het project kwam van de grond dankzij de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg (SWZ).
Beeld: © Bert Pathuis
Wat is het doel van jullie project?
Marja: “We wilden een plek creëren waar we samen met gelijkgestemden prettig oud kunnen worden. In het dorp zijn weinig voorzieningen en zorgcapaciteit, en we wilden voorkomen dat onze kinderen straks mantelzorgers moeten worden. Het idee is dat we als buren naar elkaar omkijken en dat er thuiszorg aanwezig is op het erf. En we zorgen ervoor dat mensen niet vereenzamen.”
Bert: “Belangrijk was ook dat het project een open karakter zou krijgen. De ontmoetingsruimte in de boerderij is open voor bewoners, maar ook voor mensen uit het dorp. Zo blijf je midden in de maatschappij.”
Hoe heeft de Stimuleringsregeling Wonen en Zorg geholpen met de realisatie?
Bert: “We hebben subsidie gekregen voor de haalbaarheidsfase. Bij het opzetten van een woonvorm komen namelijk veel kosten kijken: een architect, vergunningen, het ontwerp van een installatieconcept voor duurzame energie en warmte. Zonder de financieringssteun vanuit de SWZ was dit project simpelweg niet van de grond gekomen. Daarnaast was het prettig dat de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), waar we de regeling hebben aangevraagd, heel toegankelijk is. We konden makkelijk overleggen en kregen flexibiliteit wanneer procedures wat langer duurden.”
Waar moet je allemaal aan denken om een project zoals dit te laten slagen?
Bert: “Wat heel belangrijk voor ons is geweest, is dat wij een heldere visie hebben neergezet. En daar hebben wij aan vastgehouden. Vanwege bezwaarprocedures is het project flink vertraagd. Desondanks hebben we een heldere koers gevaren. Ook particuliere investeerders of banken vonden het project vaak te vernieuwend en risicovol. Maar wij zetten de stip verder op de horizon: dit vernieuwende concept moest er komen, juist omdat het buiten de bestaande kaders viel.”
Marja: “Daarnaast is belangrijk dat we samen een vereniging van eigenaren (vve) hebben opgericht. Daarmee regelen we het beheer van de grond en de gezamenlijke ruimtes. Dat vraagt inzet van bewoners, maar zorgt er ook voor dat iedereen betrokken blijft.”
En de toekomst? Wat zijn jullie plannen?
Marja: “De gezamenlijke ruimtes worden steeds meer gebruikt: bewoners eten samen en vieren hun verjaardag op de boerderij. Dan zitten we gezellig bij elkaar met koffie en taart. Er zit ook een bed and breakfast (B&B) in de boerderij. Die wordt gerund door onze dochter en biedt plek voor familie, vrienden of toeristen. Zo blijft er reuring en ontmoeten bewoners ook nieuwe mensen van buitenaf.”
Bert: “Bewoners nemen zelf het initiatief. Er staat nu een mand met groente voor de boerderij uit de moestuin op het erf. Laatst heb ik er zelf een mand met appels neergezet uit de bomen die er nog staan van het oude agrarische bedrijf. En een van de bewoners speelt saxofoon in een kwartet. Ze hebben laatst een concert gegeven achter de boerderij. Dat zijn allemaal leuke dingen die ontstaan.”
Waarom zouden jullie anderen aanraden om ook gebruik te maken van de regeling? Wat is jullie gouden tip?
Bert: “Omdat je in de beginfase kapitaal nodig hebt, nog voordat er inkomsten zijn, bijvoorbeeld uit de verkoop van de woningen. Zonder steun is dat bijna onmogelijk. Mijn tip? Kom vooral kijken. Je moet zoiets zien om echt te begrijpen hoe waardevol het is om zo’n project ook zelf op te starten.”
Marja: “Precies. We merken dat bezoekers vaak geïnspireerd raken en zelf ook aan de slag willen. Daarom zeggen wij altijd: kom eens logeren in onze B&B en ervaar het zelf.”
Meer weten over de SWZ of de regeling zelf aanvragen? Op de website van de RVO vind je meer informatie over de SWZ.