Tussenrapportage Interdepartementaal Beleidsonderzoek Woningbouw en Grond (IBO)
Er is in Nederland een groot woningtekort. Dit vraagt om interventies van het Rijk. Het kabinet heeft daarom gevraagd om een interdepartementaal beleidsonderzoek (IBO). In dit onderzoek worden instrumenten in kaart gebracht die de woningbouw stimuleren en het aanbod beter laten aansluiten op de woningbehoefte. De IBO-werkgroep heeft nu een tussenrapportage opgeleverd. Hierin benoemt de werkgroep een aantal oplossingsrichtingen om woningbouw- en grondbeleid te verbeteren die verdere uitwerking verdienen richting de eindrapportage. In de eindrapportage, die voor de zomer zal worden gepubliceerd, worden concrete beleidsopties gepresenteerd.
Vier pijlers met oplossingsrichtingen
In de tussenrapportage worden aan de hand van de pijlers: de ruimte, de grond, de bouw en de afnemers, de belangrijkste knelpunten in kaart gebracht en oplossingsrichtingen geschetst.
De oplossingsrichtingen zijn:
De ruimte
- De ruimte is beperkt en daarom zijn scherpe keuzes noodzakelijk.
- Organiseer overcapaciteit aan locaties en breng in kaart welke plannen op korte termijn realistisch zijn.
- Geef de woningzoekende meer gewicht bij beslissingen over woningbouwplannen.
De grond
- Benut waardestijgingen van grond door ruimtelijke ontwikkelingen voor publieke doelen.
- Zorg dat gemeenten meer grip krijgen op de grond.
De bouw
- Dekking van onrendabele toppen kan met de Woningbouwimpuls of Startbouwimpuls maar er zijn ook alternatieven, zoals een realisatiebonus of instrumenten zoals de Gebiedsinvesteringszone (GIZ).
- Organiseer voldoende capaciteit voor woningbouw of zorg dat het realiseren van woningen simpeler wordt, bijvoorbeeld door minder eisen te stellen.
De afnemers
- Verbeter de middelen en capaciteit van woningcorporaties zodat zij hun aandeel in de woningbouw kunnen leveren.
- Zorg voor beleidszekerheid voor beleggers. Voor de investeringsbereidheid van beleggers is het van belang dat het beleid voorspelbaar is.
- Maak de fiscale behandeling van eigenaar-bewoners en huurders meer gelijk. Dit helpt de doorstroom, verkleint verschillen tussen insiders en outsiders en vermindert de prijsvolatiliteit van woningen.
Vervolgstappen
In het eindrapport kunnen de gepresenteerde oplossingsrichtingen nog worden aangescherpt, kunnen vervallen of erbij komen. De reacties op de tussenrapportage worden daarbij betrokken. Het eindrapport komt voor de zomer.
Dit IBO komt tot stand onder leiding van een werkgroep bestaande uit AZ, FIN, BZK, IenW, EZK, DNB, CPB en PBL onder voorzitterschap van Erik Jan van Kempen (ABDTOPConsult).