Basis gelegd voor meer betaalbare woningen in Caribisch Nederland

Er zijn in het afgelopen jaar flinke stappen gezet in het realiseren van meer betaalbare woningen en het goedkoper maken van wonen op Bonaire, St. Eustatius en Saba. Dit blijkt uit de eerste Voortgangsrapportage van de Beleidsagenda Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening voor Caribisch Nederland, die staatssecretaris Alexandra van Huffelen vandaag naar de Tweede Kamer stuurt. De voortgangsrapportage 2023 laat per eiland de ontwikkelingen zien sinds de start van de uitvoering van de beleidsagenda in 2023.

Het verhogen van de levensstandaard en het bestrijden van armoede op Bonaire, St. Eustatius en Saba zijn  belangrijke doelen voor de Rijksoverheid en de Openbare Lichamen Bonaire, St. Eustatius en Saba. Een betaalbaar huis is een belangrijk onderdeel van een goed bestaan. Daarom zetten deze partijen zich gezamenlijk in om meer betaalbare woningen te bouwen en de kosten voor wonen te laten dalen voor de mensen met de laagste inkomens. Een nieuw ruimtelijk ontwikkelingsprogramma gaat al het mooie en unieke op land en zee beter beschermen.

Bonaire: woondeal zorgt voor 2.125 betaalbare woningen

Op Bonaire werd een woondeal ondertekend. Deze is goed voor in totaal 2.125 betaalbare nieuwe woningen tot en met 2030, waarvan er 445 al worden gebouwd. Daarnaast werd een huurlastenverlichting doorgevoerd voor de sociale huursector (gemiddeld 265 dollar per maand per huishouden) en als pilot voor de particuliere huursector (gemiddeld 445 dollar per maand per huishouden). Ook de liberalisatiegrens is aangepast: van 750 naar 937 dollar. Hierdoor kunnen meer huurders een beroep doen op de Huurcommissie in de sociale én particuliere sector. De Rijksoverheid stelt  990.000 euro beschikbaar om onder meer zonnepanelen met batterijopslag te plaatsen op 118 nieuwe sociale huurwoningen van FCB.

St. Eustatius: huurlastenverlaging voor 100 huishoudens

Op St. Eustatius is geeft Letter of Intent Social Housing richting aan de bouw van 50 sociale huurwoningen en de renovatie van 100 sociale huurwoningen. Daarnaast is 399.000 dollar aan verhuurdersubsidie verstrekt om de eigen bijdrage in de sociale huursector te verlagen. Het gaat om zo'n 100 huishoudens in sociale huurwoningen die gemiddeld 333 dollar per maand minder gaan betalen. Ook wordt onderzocht hoe mensen met een bescheiden inkomen die noodgedwongen particulier huren recht op verhuurdersubsidie kunnen krijgen.

Om energiearmoede tegen te gaan, stelt de Rijksoverheid 450.000 euro beschikbaar voor verlaging van energiekosten. Hiermee wordt elke sociale huurwoning voorzien van vier zonnepanelen, zodat de energie die overdag wordt opgevangen, direct de energierekening van de huurders zal verlagen. 

Saba: versnelde bouw en energiezuinige apparaten

Op Saba zorgt de ondertekening van een Letter of Intent voor onder andere  de ontwikkeling van 50 betaalbare huur- en koopwoningen. Daarnaast is er 1,2 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de versnelde bouw van 18 sociale huurwoningen door woningcorporatie Bazalt Wonen in het project Under the Hill-2.Deze woningen zullen in het eerste kwartaal van 2024 af zijn.

Saba kent  een sterke traditie van eigen woningbouw. Maar de kosten voor voorbereidingswerkzaamheden zijn zeer hoog en worden meestal  niet gedekt in een hypotheek. Daarom komt er een eilandelijke regeling waarbij mensen een bijdrage kunnen krijgen om de voorbereidingswerkzaamheden die nodig zijn voor de bouw van een eigen woning te financieren. Denk aan graafwerk en de aanleg van een cisterne, septic tank en fundering.

De gerealiseerde huurlastenverlichting in de sociale huursector bedraagt op Saba gemiddeld 158 dollar per maand per huishouden. Voor de aanpak energiearmoede is 360.000 euro beschikbaar gesteld voor woonlastenverlaging. Hiermee worden energiezuinige huishoudelijke apparaten zoals koelkasten, vriezers en fornuizen verstrekt aan mensen met de laagste inkomens.

Het fundament is gelegd

De Voortgangsrapportage 2023 laat zien dat er in het eerste jaar van uitvoering van de Beleidsagenda Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening voor Caribisch Nederland veel is gebeurd. De basis is er: de inhoudelijke koers is uitgezet, financiële middelen zijn beschikbaar gesteld en de uitvoeringscapaciteit kan worden geregeld. Ook kan iedereen tot 15 februari een reactie sturen op het ruimtelijk ontwikkelingsprogramma Caribisch Nederland.

Op alle drie de eilanden is een bedrag van 408.000 dollar aan flexpoolmiddelen beschikbaar gemaakt om ambtelijke capaciteit voor volkshuisvesting en ruimtelijke ordening te versterken. In 2024 werken het demissionaire kabinet en de bestuurscolleges van Bonaire, St. Eustatius en Saba samen verder aan betaalbaar en fijn wonen voor steeds meer mensen.