Pilots Goed verhuurderschap
Sinds 2019 heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties onder meer via acht pilots systematisch gezocht naar mogelijkheden om handhaving door gemeenten op de huurmarkt aan te scherpen en te intensiveren. Onder andere de resultaten van de pilots hebben geleid tot de Wet goed verhuurderschap.
In de Kamerbrief ‘Uitkomst aanpak goed verhuurderschap’ zijn de resultaten van de pilots aangeboden aan de Tweede Kamer en is de Wet goed verhuurderschap aangekondigd. Hieronder volgt een korte opsomming van de betreffende pilots.
Groningen: gemeentelijk vergunningsstelsel tegen ongewenst verhuurgedrag
In de gemeente Groningen krijgen huurders, voornamelijk studenten, te maken met bedreiging of intimidatie door de verhuurder, maar in de praktijk blijkt het moeilijk om aangiftes bij de politie strafrechtelijk rond te krijgen. De gemeente Groningen experimenteerde daarom als de eerste gemeente in Nederland met een vergunningsstelsel om ongewenst verhuurgedrag aan te pakken. De pilot met een gemeentelijk vergunning voor verhuurders geeft inzichten over hoe ver een gemeente op basis van bestaande bevoegdheden kan gaan om malafide verhuurders aan te pakken.
In eerste instantie richtte de gemeente zich op het verstrekken van verhuurdersvergunningen aan verhuurders die hier recht op hadden. In 2020 werd de focus verlegd naar het verlenen van vergunningen in complexe gevallen en het handhaven van de vergunningsvoorwaarden. De insteek is om de effectiviteit van het stelsel te testen met een concrete casus rondom ongewenst verhuurgedrag in Groningen. Uiteindelijk moet een rechterlijke uitspraak duidelijkheid geven over de effectiviteit van het vergunningsstelsel.
Lees hier meer over de pilot Goed verhuurderschap in Groningen
Amsterdam: optreden tegen veelplegers
Het doel van de pilot in Amsterdam is om door middel van de inzet van verschillende wetgevingsinstrumenten en het samenwerken met meerdere organisaties effectief te kunnen optreden tegen verhuurders die vaak de fout in gaan. Vanaf het begin wil de gemeente optrekken met verschillende disciplines en organisaties om overtredingen zo effectief mogelijk aan te kunnen pakken. Daarbij wordt onder andere gedacht aan Stichting !WOON, het landelijk bureau Bibob, het team Openbare Orde en Veiligheid van de gemeente Amsterdam, het Openbaar Ministerie en de Belastingdienst. Het doel is om meer zicht te krijgen op hoe en op welke terreinen samenwerking de individuele aanpakken van instanties kan versterken. Daarnaast ligt de nadruk op het integraal gebruik van handhavingsinstrumenten. Daar vallen ook instrumenten onder waar nu nog weinig ervaring mee bestaat, zoals de beheerovername en bestuurlijke boete op grond van de Woningwet.
Den Haag: informatiepositie huurder en verhuurder
Den Haag heeft te maken een groot aantal misstanden in de particuliere huursector, zoals disproportioneel hoge huren, slecht onderhoud en misbruik van de kwetsbare situatie van bijvoorbeeld arbeidsmigranten en starters. De gemeente Den Haag dook daarom tijdens hun pilot voornamelijk in de informatiepositie van de huurder en verhuurder.
Tijdens de pilot bracht de gemeente Den Haag, in samenwerking met het huurteam en de Haagse Pandbrigade, in kaart wat voor misstanden plaatsvinden in de particuliere huursector. Daarnaast werd onderzocht wie zich hier het vaakst schuldig aan maakt en wie de voornaamste slachtoffers zijn. Met alle verzamelde resultaten zet de gemeente in op verdere signalering, preventie en handhaving. Zo moeten malafide verhuurders beter in beeld komen, onder meer door actieve signalering en het vergroten van de meldingsbereidheid bij kwetsbare huurders. Kwetsbare huurders moeten zelfredzamer worden door het versterken van hun informatiepositie.
Lees hier meer over de pilot Goed verhuurderschap in Den Haag
Rotterdam: bestrijding discriminatie op woningmarkt
Diverse landelijke en lokale praktijktesten wijzen uit dat discriminatie op de woningmarkt aanzienlijk is. De gemeente Rotterdam doet voor hun pilot daarom onderzoek naar de aanpak van discriminatie bij de verhuur van woningen. Zo analyseerde de gemeente de huidige staat van deze misstanden in de Rotterdamse regio.
Momenteel is de gemeente bezig met het ontwikkelen van vervolgactiviteiten en instrumenten om discriminatie op de huurmarkt tegen te gaan. Hierbij gaan ze aan de slag met het creëren van draagvlak onder makelaars en verhuurders om discriminatie aan te pakken.
Lees hier meer over de pilot Goed verhuurderschap in Rotterdam
Utrecht: regionale aanpak van malafide verhuurders
Sinds een aantal jaar pakt Utrecht proactief malafide pandeigenaren en verhuurders aan. De gemeente ontvangt nu echter signalen dat huisjesmelkers hun activiteiten verleggen naar regiogemeenten. De Utrechtse pilot richt zich daarom voornamelijk op het verbreden van hun aanpak naar omliggende gemeenten, zodat een waterbedeffect kan worden voorkomen. Zo is samen met deze omliggende gemeenten een regionaal huurteam opgezet, dat huurders van informatie en hulp kan voorzien in het contact met hun verhuurder.
Daarnaast heeft de pilot als doel om de huidige Utrechtse database te versterken met specifieke indicatoren om malafide verhuurders op te sporen. Zo kan de gemeente Utrecht effectiever handhaven, maar kunnen deelnemende regiogemeenten ook gebruik kunnen maken van deze indicatoren.
Lees hier meer over de eerste pilot Goed Verhuurderschap in Utrecht
Utrecht: mystery guests
De gemeente Utrecht onderzoekt de mogelijkheden om discriminatie op de huurmarkt tegen te gaan. Het onderzoek richt zich specifiek op de juridische houdbaarheid van de inzet van mystery guests.
Deze pilot zit nog in de eerste fases en heeft daarom nog weinig concrete resultaten.
Lees hier meer over de tweede pilot Goed verhuurderschap in Utrecht
Tilburg: vergunningen voor bemiddelaars
In de gemeente Tilburg bestaan sterke signalen dat verhuurbemiddelaars bijdragen aan excessen op de woningmarkt, zoals huisjesmelkerij, discriminatie en uitbuiting van arbeidsmigranten. Daarom wordt bij de pilot onderzocht of een vergunningsplicht voor tussenpersonen en bemiddelaars mogelijk is. De pilot ging in 2020 van start en zit momenteel in de onderzoeksfase.
Het doel is het creëren van een meer betrouwbare bemiddelingsbranche in de gemeente Tilburg, om daarmee ook de leefbaarheid en veiligheid te vergroten. Zo wordt gekeken naar voorwaarden die aan een bemiddelaarsvergunning kunnen worden verbonden, zoals het voorkomen van woonoverlast, onduidelijke contracten, dubbele bemiddelingskosten en overtredingen van de huidige huurregelgeving.
Lees hier meer over de pilot Goed verhuurderschap in Tilburg
Schiedam: dashboard en vergunning tegen huurdersuitbuiting
De gemeente Schiedam heeft als doel om de signalerende functie van malafide verhuurders en ondermijnende activiteiten in de regio te onderzoeken. Zij zetten zich al actief in tegen huisjesmelkers met een dashboard, die signalen over huisjesmelkers en huisjesmelkersgedrag inzichtelijk maakt. Tijdens hun pilot ontwikkelen ze dit dashboard niet alleen door, maar introduceert de gemeente ook een vergunningsstelsel voor commerciële verhuur en verhuurbemiddeling. Dit om woonoverlast en huurdersuitbuiting, voornamelijk bij arbeidsmigranten, tegen te gaan en leefbaarheid in de wijken te verbeteren.
Lees hier meer over de pilot Goed verhuurderschap in Schiedam