Webinarreeks ‘Zo doen we dat!’: De Ruwaard te Oss

Op 9 februari 2022 was het eerste webinar in de reeks 'Zo doen we dat!'. We waren te gast in het wijkcentrum de Haard, van de wijk de Ruwaard in Oss. Zowel wijkbewoners als professionals als bestuurders kwamen hier aan het woord. Iedereen heeft een eigen rol in de samenwerkwijze, zoals ze dat hier noemen. En hier is een radicale omslag voor nodig.  Dat kan alleen als je vertrouwen hebt in elkaar; dat is ook meteen de belangrijkste sleutel tot het succes van de Ruwaard, aldus Fred Pijls bestuurder van GGZ Oost Brabant.

Groot denken, klein beginnen

In De Ruwaard zijn zorg, welzijn en wonen aan elkaar gekoppeld, zowel op het gebied van zorg en welzijn als in de financiering. Niet denken in producten, maar denken vanuit de behoefte van de bewoner. De vraag van de inwoner staat hier centraal. Wat heb je nodig om weer zelfstandig te kunnen wonen en wie kan je daarbij helpen en wat kan je zelf bijdragen: “ik wil + ik kan = wat heb ik nodig”.

Dit is denken in kansen en mogelijkheden en niet in ‘hokjes’. Bewoner en hulpverlener gaan samen op zoek naar een oplossing en betrekken hier verschillende partijen bij, zoals de woningbouwvereniging en de gemeente. Dit zorgt voor een gedragen oplossing en gelukkigere bewoners en professionals in de wijk.

WMO-budget

De gemeente zet het WMO-budget op wijkniveau in met een langetermijnscope. Dit in tegenstelling tot een jaarlijks budget per persoon, maar een vijfjarige afspraak voor de wijk.  Er wordt niet meer met een beschikking gewerkt en de eigen bijdrage is afgeschaft. Dit kan alleen als je vertrouwen in elkaar hebt en buiten hokjes durft te denken.

En de ambitie is groot. De volgende stap is om met de zorgverzekeraars om tafel te gaan en vanuit de Zvw hetzelfde soort afspraken te maken. Maar deze ruimte hebben woningcorporaties en gemeenten vanuit andere wetten ook nodig.

Meten

Maar wat is nou het resultaat, het maatschappelijk rendement? Met behulp van een micro-analyse wordt nu berekend wat de kosten in de ‘oude’ situatie zouden zijn en wat ze zijn in de nieuwe situatie. Zo hebben we vijftig casussen doorgerekend waarbij een duidelijke besparing is te zien. Daarnaast zien we gelukkigere professionals en bewoners, wat de managers ook weer blij maakt. Maar om dit te verbreden en overtuigend aan te tonen wordt nu gestart met een bredere data-analyse van alle beschikbare gegevens bij huisartsen, zorgaanbieders, woningcorporaties, wijkverpleging en meer.

Borgen en opschalen

Deze werkwijze gaat niet meer weg: ook al zouden wij weggaan, dan blijft dit de werkwijze. Dit heeft geleid tot een andere houding van professionals, want men wil niet meer terug. Is dit project op te schalen, zo is de grote vraag. Nee, volgens de bestuurders. Wel de methodiek maar je moet in nieuwe wijken en gemeenten weer opnieuw starten met het leggen van die basis van vertrouwen en het commitment om het anders te gaan doen. Je start weer met nieuwe organisaties. Daar is geen blauwdruk van te maken. Je kan wel leren van elkaar. Kennis uitwisselen en tips geven. Dat is ook waar het magazine en de webinars voor bedoeld zijn.

Wat hebben we nodig

• Tijd. Het gaat om een gedragsverandering, die is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd. De energietransitie mag 20 jaar duren, in de zorg wordt men na 5 jaar al ongedurig
• Verbinden van de verschillende niveaus (bestuur, praktijk). Daar is een lange termijn agenda voor nodig.
• Moedige bestuurders, professionals en inwoners. Mensen moeten hun nek uit durven steken en het verschil willen maken. Van onderop aangestuurd.